ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΩΝ ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

 Σκοπός της έρευνάς μας ήταν να διερευνήσουμε την ψυχική υγεία των εκπαιδευτικών και να τους βοηθήσουμε να εντοπίσουν τους τομείς στους οποίους χρειάζεται να επικεντρωθούν, ώστε να εργαστούν για τη δική τους ψυχική ευεξία. Χρησιμοποιήσαμε ερωτηματολόγια αυτοαξιολόγησης, βάσει των οποίων κάθε εκπαιδευτικός μπορούσε να αξιολογήσει τον εαυτό του σε πέντε βασικούς τομείς:

• Ρόλος υποστηρικτή (helping role)

• Διαχείριση άγχους (stress management)

• Ενεργητική ακρόαση (active listening)

• Πρόληψη επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout prevention)

• Διαχείριση συγκρούσεων (conflict management)

Το δείγμα των εκπαιδευτικών αποτελούνταν από 137 άτομα από τέσσερις χώρες.

• Το 57,7% των εκπαιδευτικών διδάσκει σε μαθητές ηλικίας 10-13 ετών

• Το 26,3% διδάσκει σε μαθητές 14-18 ετών

• Το 16,1% διδάσκει και στις δύο ηλικιακές ομάδες

Χρησιμοποιήσαμε 5 ερωτηματολόγια για να διερευνήσουμε την ψυχική κατάσταση των εκπαιδευτικών.

Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον εύρημα αφορά την επαγγελματική εξουθένωση (burnout) των εκπαιδευτικών.

Το διάγραμμα δείχνει υψηλά επίπεδα κόπωσης και υψηλή συναισθηματική επιβάρυνση.
Ο συνολικός δείκτης εξουθένωσης ήταν υψηλός: οι εκπαιδευτικοί εμφάνιζαν συμπτώματα burnout σε κάποιους τομείς.

Οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν και σε μαθητές δημοτικού και σε μαθητές γυμνασίου/λυκείου, παρουσίασαν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα ψυχικής απόστασης (mental distance) σε σύγκριση με εκείνους που διδάσκουν μόνο σε μία ηλικιακή ομάδα.

 

Γενικά, είναι πολύ σημαντικό να ενισχυθούν οι θετικές κοινωνικές (προσυμπεριφορικές) δραστηριότητες των εκπαιδευτικών και να διοργανωθεί ένα πρόγραμμα πρόληψης για τη μείωση των συμπτωμάτων επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout).

Η ανάπτυξη και εφαρμογή προγραμμάτων που ενισχύουν τις προσυμπεριφορικές στάσεις των εκπαιδευτικών είναι ουσιώδης. Τα προγράμματα πρόληψης, που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της επαγγελματικής εξουθένωσης, είναι ζωτικής σημασίας.

Ένα υποστηρικτικό και θετικό εργασιακό περιβάλλον, μέσω προσυμπεριφορικών δραστηριοτήτων και στοχευμένων προληπτικών παρεμβάσεων, είναι θεμελιώδες για τη διατήρηση της ψυχικής υγείας και της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών.

Σε όλες τις χώρες, η συμπεριφορική διάσταση της ακρόασης (listening behavior) σημείωσε τη υψηλότερη βαθμολογία, γεγονός που δείχνει ότι οι εκπαιδευτικοί ανταποκρίνονται πιο συχνά με λεκτικά και μη λεκτικά σήματα (feedback), σε σύγκριση με τις διαδικασίες αντίληψης (sensing) ή επεξεργασίας (processing).